Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

 
Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

O rahatsэz oluyordu. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Bana "Sen kemana" dediler. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. . Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Orada doрdum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Dr. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. . ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. . . Borusan bunlardan biridir. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Эntihara kadar gidebilirdim. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Bьtьn tьrlere saygэm var. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Цrneрin bakkala giderken. Beni onun yanэna verdiler. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. . Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Эnюallah dьzelir. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Bunlarsэz yapamam. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. O da kabul etti. Kitap ve gazete okumayэ da. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Okul Эstanbul'daydэ. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. . Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. . Enstrьman црrenmek зaba ister. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Ne gelen oldu ne de giden. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Beni зok etkiledi. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. . Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Saim Akзэl. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. . 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. "Hani юarkэ"" diye sordum. Onlarla iftihar ediyorum. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Tiyatroda, operada, sinemada. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Юimdi de Эsrail-Filistin.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. . Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Enstrьman црrenmek зaba ister. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. . Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. . Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Bunlarsэz yapamam. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Orada doрdum. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. . Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Эnюallah dьzelir. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. . Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Цrneрin bakkala giderken. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. . Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Эntihara kadar gidebilirdim. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. O da kabul etti. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. O rahatsэz oluyordu. Dr. Tiyatroda, operada, sinemada. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. "Hani юarkэ"" diye sordum. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Saim Akзэl. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. . Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Beni зok etkiledi. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Beni onun yanэna verdiler. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. . Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Onlarla iftihar ediyorum. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Ne gelen oldu ne de giden. Okul Эstanbul'daydэ. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Bьtьn tьrlere saygэm var. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Kitap ve gazete okumayэ da. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. . "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Borusan bunlardan biridir. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Bana "Sen kemana" dediler. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Юimdi de Эsrail-Filistin. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof.