Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Onlarla iftihar ediyorum. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Beni onun yanэna verdiler. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Цrneрin bakkala giderken. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. . . Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Bana "Sen kemana" dediler. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Saim Akзэl. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. . Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Borusan bunlardan biridir. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Orada doрdum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. O rahatsэz oluyordu. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Эnюallah dьzelir. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Dr. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Kitap ve gazete okumayэ da. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Bunlarsэz yapamam. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. . Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Enstrьman црrenmek зaba ister. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Beni зok etkiledi. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Эntihara kadar gidebilirdim. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. . . Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Tiyatroda, operada, sinemada. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Ne gelen oldu ne de giden. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Okul Эstanbul'daydэ. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. . Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. O da kabul etti. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. . Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Юimdi de Эsrail-Filistin. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. . Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Bьtьn tьrlere saygэm var. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. "Hani юarkэ"" diye sordum.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. . Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Юimdi de Эsrail-Filistin. Enstrьman црrenmek зaba ister. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. O da kabul etti. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Эnюallah dьzelir. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Цrneрin bakkala giderken. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. . Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Эntihara kadar gidebilirdim. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Orada doрdum. Saim Akзэl. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Bьtьn tьrlere saygэm var. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Bunlarsэz yapamam. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Tiyatroda, operada, sinemada. . O rahatsэz oluyordu. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. . Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Beni зok etkiledi. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. "Hani юarkэ"" diye sordum. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. . Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Onlarla iftihar ediyorum. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. . Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Ne gelen oldu ne de giden. . HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Borusan bunlardan biridir. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Dr. Beni onun yanэna verdiler. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Okul Эstanbul'daydэ. Bana "Sen kemana" dediler. Kitap ve gazete okumayэ da. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. . . Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm.